سوالات زیادی در خصوص رفلاکس در کودکان می شود که در این مقاله این موضوع را بررسی و نکات لازم را براتون میگیم. مهم است که اول بدانید ایا کودک شما رفلاکس دارد و اگر بله راهکارها را برای درمان آن استفاده کنید.
علایم رفلاکس در کودکان
در شیرخواران، شیر به دهان نوزاد باز می گردد و از گوشه دهان بیرون میریزد و با کاهش وزن، حالت تهوع و یا خودداری نوزاد از خوردن شیر همچنین بیقراری و حالت خفگی که همراه عقب بردن سر و گردن است مشاهده می شود. همچنین میتواند با مشکلات تنفسی در نوزادان همراه باشد. علائمی همچون گرفتگی صدا و سرفه های شدید و تنگی نفس همراه باشد، تشدید حملات آسم، سینوزیت و عفونت گوش میانی از دیگر اثرات رفلاکس گوارشی می باشد.
آیا هر نوزادی که شیر برمیگرداند دچار رفلاکس است؟برای کاهش برگشت شیر در نوزادان چه کار باید کرد؟
بیشتر کودکان (حتی آنان که ریفلاکس ندارند) گاه و بی گاه دچار بازگشت شیر می شوند که دو دلیل دارد:
- گنجایش اندک معده (که به اندازه‌ی مشت بسته شیرخوار است).
- شل بودن دریچه میان مری و معده که با گذر زمان بهتر خواهد شد.
اگر در هنگام برگشت شیر:
- شیرخوار شما شاد است.
- هیچ ناراحتی در او دیده نمی شود.
- مشکل تنفسی ندارد.
- به خوبی دارد رشد می کند و وزن می گیرد.
جای نگرانی نیست و این شیر برگرداندن شیرخوار شما را اصطلاحا «شیربرگردانِ شاد» (happy spitter) می نامند.
اما اگر هنگام استفراغ ناراحتی و تنگی نفس داشت، وزنگیری مناسب نداشت نزد پزشک بروید تا داروی لازم را تجویز کند.
راه های کاهش برگشت شیر نوزاد در خانه
انجام کارهایی در خانه که برگشتِ شیر را کاهش می دهد:
- پس از شیر دادن بکوشید تا نیم ساعت کودک را در حالت عمودی نگاه دارید و آروغ او را بگیرید اما دقت کنید که هیچ فشاری بر روی معده کودک وارد نیاید.
- اگر شیر خودتان را می دهید باید از مصرف برخی مواد غذایی پرهیز کنید و در خانه دودِ سیگار نباشد و اگر شیر خشک می خورد باید از شیرخشک هایی ویژه بهره بگیرید.
- می توانید با دقت در حجمِ شیر از پرخوری و پر شدنِ معده او جلوگیری کنید.
مواردی که برای رفلاکس در کودکان باید انجام دهید
برای نوزادانی که رفلاکسی دارند و برای جلوگیری از برگردوندن غذا و نحوه شروع غذای کمکی حتما حتما این مطلب رو بخونید. اول از همه در نوزاد رفلاکسی از ۴ ماهگی با دستور پزشک غذای کودک شروع میشه. برای شروع غذای کمکی در شیرخواران ریفلاکسی ابتدا موارد زیر تجویز می شود:
- پوره های غلات، کدو حلوایی و هویج
- سرال برنج، نه سرلاک (در موارد حساسیت به شیر نوع بدون شیر )
- سوپ های میکس شده و کته نرم
و بعد از ۶ هفته فرنی ، حریره بادام و سیب زمینی به کوک داده می شود .غذای کودکان ریفلاکسی باید ۳ تا ۵ بار روزانه و جایگزین شیر مصرفی کودک و به میزان آزاد و مورد تمایل کودک داده شود. از اجبار در تغدیه و تغذیه مورد نظر والدین و شیردهی تا ۲ یا ۳ ساعت بعد از غذای کمکی باید خودداری شود .
در شیرخواران رفلاکسی لعاب برنج به علت تشدید رفلاکس در کودکان توصیه نمی شود و پوره سوپ،غلات و سبزیجات به حریره بادام و فرنی ارجعیت دارد. هر زمان هر قدر خورد. و صد البته غذای کودک رفلاکسی باید طعم‌دار و خوشمزه باشه. از زردچوبه مقدار خیلی کم آبلیمو و نمک استفاده کنید. پس بزور به کودک غذا ندهید.
بیشتر بخوانید: گیاهان دارویی و خواص آنها
پیشگیری از حملات رفلاکس در نوزادان رفلاکسی پس از شیر خوردن
نیازی نیست آروغ نوزاد رفلاکسی را بگیرید.در هنگام شیردهی و بعد از خوردن شیر لازم است شیرخوار در وضعیت نشسته یا ایستاده در بغل بماند و تا 20 دقیقه بعد از ان شیرخوار به محل خواب خود منتقل گردد. از خواباندن بلافاصله شیرخوار در تخت یا گهواره باید اجتناب شود. از انجا که شیرخواران مبتلا به ریفلاکس حین تلاش برای گرفتن اروغ دچار حملات برگشت و بی قراری و دردهای ناشی از آن می شوند، الزامی به گرفتن اروغ در این شیرخواران نمیباشد. در صورتی که با زدن اروغ کودک دچار بی قراری می شود، از این کار اجتناب نمایید.
آیا دادن شربت رانیتیدین به نوزاد بی خطر است؟
بله بطور کلی بی خطر است. هرچند نوزدان تنها در صورتی که دچار رفلاکس معده یا رفلاکس گوارشی هستند نیاز به دارویی مانند رانیتیدین دارد. بیشتر نوزادان مبتلا به استفراغ یا بالا آوردن ساده که رفلاکس معده نیز نامیده می شود، اسیدی که موجب سوزش یا ناراحتی میشود را ندارند و بنابراین نیازی به رانیتیدین نیست. رانیتیدین یک داروی مهارکننده اسید است و نه داروی ضداستفراغ.
اگر کودک شما مشکل سوزش مری در اثر اسید را ندارد، نیازی به مصرف رانیتیدین نمی باشد. در صورت عدم نیاز کودک به دارو بهتر است از آن اجتناب شود. مطمئن شوید که همیشه به اندازه کافی دارو دارید. حداقل دو هفته پیش از اتمام آن نسخه دیگری دریافت کنید.
مطمئن شوید که تاریخ انقضای دارویی که در خانه دارید نگذشته باشد. داروهای قدیمی را به داروخانه بدهید تا آنها را از بین ببرند. دارو را در یک قفسه و دور از گرما و نور مستقیم خورشید نگه دارید. نیازی به نگهداری آن در یخچال نمی باشد. مطمئن شوید که کودکان دسترسی به دارو ندارند. دارو را در محفظه ای که از ابتدا در آن است، نگه دارید.
عوارض جانبی دارو
نوزادان به خوبی داروی رانیتیدین را تحمل می کنند و عوارض جانبی آن شایع نمی باشد. معمولاً عوارض جانبی آن عبارتند از اسهال، درد شکم و یبوست. اما عوارض جانبی نادرتری در صورت مصرف رانیتیدین توسط نوزادان وجود دارد. این عوارض شامل مشکلات التهاب کبد و کاهش سلول های خونی می‌باشد.
برای آنهایی که بدلیل عوارض جانبی دارو نمی توانند از رانیتیدین استفاده کنند، روش های غیر دارویی دیگری وجود دارند که می توانند به عنوان جایگزین یا همراه با دارو مورد استفاده قرار گیرند. چرا برای رفلاکس در کودکان رانیتیدین تجویز میشود؟حتما باید نوزاد دارو را بخورد؟مصرف دارو به چه صورت است؟ در رفلاکس اسید محتوای معده به طرف مری بالا می آید که دردناک بوده و میتواند به مری آسیب بزند.
رانیتیدین چه کاری انجام می دهد؟
این دارو میزان اسید موجود در معده را کاهش می دهد که منجر به کم شدن رفلاکس و علائم آن می گردد.
دوز مورد نیاز برای نوزادان
- قرص: ۱۵۰ میلی‌گرم تا ۳۰۰ میلی گرم
- قرص های تجزیه شدنی: ۱۵۰ میلی‌گرم، ۳۰۰ میلی‌گرم
- داروی مایع: نوع رانیتیدینی که می توانید به نوزاد خود بدهید به صورت شربت mg/mL ۱۵ می‌باشد. این دارو تنها از طریق نسخه قابل تهیه است.
انواع بدون نسخه رانیتیدین موجود می‌باشند. اما فقط توسط افراد بالای ۱۲ سال باید مصرف شود. برای نوزادان کوچک تر از ۶ ماه، دوز شربت بصورت زیر است:
دوز mg/kg ۱ دو یا سه بار در روز (۱ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن برای هر دوز) – بنابراین یک نوزاد ۴ کیلوگرمی باید دوز ۴ میلی‌گرمی را دو یا سه بار در روز مصرف کند (اگر محلول ۷۵mg/ml یا ۱۵mg/ml داشته باشید، در این صورت ۴ میلی‌گرم حدود ۳/۰ میلی‌لیتر است).
اگر این دوزهای رانیتیدین برای نوزاد کافی نباشد، دوزهای بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرند –تا ۹ میلی‌گرم در کیلوگرم در روز (که به دو یا سه دوز تقسیم میشود).
اگر هرگونه اختلال کلیوی وجود داشته باشد، دوز دارو باید ۵۰ درصد کاهش یابد. بهترین زمان مصرف رانیتیدین، برحسب تعداد مصرف تجویز شده رانیتیدین ممکن است یک، دو یا سه بار در روز مصرف شود. پزشک تعداد دفعات مصرف آن را به شما خواهدگفت.
زمان مصرف برحسب تعداد وعده
- یک بار در روز: می تواند در صبح یا شب باشد.
- دو بار در روز: باید یک بار در صبح و یک بار در شب مصرف شود. در حالت ایده‌‌آل، فواصل بین آنها ۱۰ تا ۱۲ ساعت می باشد. برای مثال بین ۷ تا ۸ صبح و بین ۷ تا ۸ شب.
- سه بار در روز: باید یک بار در صبح، یک بار در اوایل بعد از ظهر و یک بار در شب مصرف شود. در حالت ایده آل، فواصل آنها باید ۶ ساعت باشد، برای مثال ۸ صبح، ۲ ظهر و ۸ شب.
داروها میبایست در روز در همان ساعت مشخص داده شود تا تبدیل به روال روزانه شده و به خاطر سپردن آن نیز آسان گردد. رانیتیدین باید ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پیش از تغذیه به نوزاد داده شود. دوز آن بسته به وزن نوزاد می باشد که در قسمت بالا گفته شد. دوز شربت رانیتیدین را با قطره چکان دارو یا سرنگ دهانی اندازه گیری نمایید.
سخن پایانی
در مواردی که با مشکل رفلاکس در کودکان مواجه هستید و حتما باید درمان زیر نظر پزشک انجام شود دارو سر از خود ندهید. نکات تغذیه ای خیلی مهم هست که باید رعایت کنید تا کمک کنید علایم کاهش پیدا کند.
دیدگاهی نیست